LESSEN IN KOEIENLIEFDE (1)
Vaars

...

Nog steeds zijn er mensen die denken dat varkens, koeien, kippen en schapen allemaal hetzelfde zijn. Maar ieder boerderijdier is een individu, hoeveel je er ook samen in een stal ziet. Net zoals de ene mens de andere niet is.

Ieder mens is een individu. Ieder dier ook. Van honden en katten vindt iedereen dat wel gewoon. Vraag mensen naar hun hond of kat, en ze raken niet uitgesproken over hun karakter. Dat boerderijdieren ook persoonlijkheden zijn, daar kwam ik achter op de boerenschool. Niet dat ons dat daar geleerd werd, maar dat is een ander verhaal.

Vers van de boerenschoool, ging ik op zoek naar een boerderij en kocht twee kalfjes vrij uit de melkveehouderij: Brutale Griet & Rosamunde. De boer was stomverbaasd dat ik ze niet wilde gaan melken: ‘Wat moet je er dán mee?’ ‘Nou gewoon. Ze mogen voor zich zelf gaan leven in alle vrijheid. Hun eigen leven inrichten. En ze hoeven me er niks voor terug te geven. Ook geen melk.’

Dat was in 1997.

Door alle workshops (826 inmiddels) maken steeds meer mensen – naast de varkens – ook kennis met onze vrijlevende koeien en stieren. Ze staan versteld van hun prësence, hun inbreng, hun vermogen om contact te maken, hun eigenheid. En niet te vergeten hun schoonheid. Vorige week was een vrouw erg onder de indruk van het verhaal van Mem & Bulle. Daarna kreeg ik een mail met allerlei vragen.

Kon ze eigenlijk nog wel zuivel blijven gebruiken nu ze weet had van de gevoelige aard van koeien? Daarom een paar lessen over het leven van een koe in de melkveehouderij.

MELKVEEHOUDERIJ
Als een pink voor de eerste keer van haar leven een kalfje krijgt, is ze zo’n 24 maanden oud. Voor de eerste keer tochtig rond de 10 / 11 maanden. Voor de eerste keer geïnsemineerd rond 13 / 15 maanden.

Pink = maagd
Tochtig = de maagd wil een stier
Inseminatie = kunstmatige bevruchting

Na 9 maanden dracht is de pink dus moeder geworden en voortaan heet ze dan vaars.

Dracht = in verwachting

Het kersverse moedertje heeft heel wat te verduren. Vanaf het moment dat ze een kind gekregen heeft, is het gedaan met haar zorgeloze leventje. Niet omdat ze haar kalf te verzorgen heeft, maar omdat ze haar kalf dan niet meer hëëft.

Want de melk die haar lichaam heeft aangemaakt om haar kalf te zogen, willen wij.

Wij willen melk, karnemelk, slagroom, yoghurt, kwark, kaas, ijs, rivella, yakult. En wat de mens wil, heeft altijd voorrang.

Dus moet het kalfje bij de moeder weg en gaat de vaars de melkproductie in.

Dan breekt er een zeer stressvolle periode voor haar aan. Niet alleen voor de eerste keer gekalfd, en haar kalfje weggenomen, maar ze moet nu voor het eerst in haar leven gemolken gaan worden. Dus moet ze de melkkoppel in.

Melkkoppel = de groep werkende moeders

Wat betekent dat voor de vaars? Dat betekent dat ze zich moet kunnen handhaven in de groep ervaren koeien en dat valt niet mee. De ene koe is aardig tegen haar, de andere een pestkop, weer een ander ronduit vijandig, want het nieuwe moederje moet ook een plekje aan het voerhek zien te veroveren, inclusief een plek om te liggen. Als die er al zijn…

Ondertussen denkt het moedertje aan haar kalf. Waar is mijn kalf toch gebleven?

Zoek het maar uit vaars. Dit is nu voortaan jouw leven. Geen wonder dat zo’n 15% van de jonge vaarzen het niet redden. Zij komen niet eens meer aan een tweede dracht toe. Hun jonge leven voortijdig afgebroken omdat ze ongeschikt zijn gebleken voor de melkveehouderij. Die ongeschikte vaarzen moeten weg voor de dood.

Weggaan voor de dood = enkele reis slachthuis

Mem was zo’n vaars. Bij boer 1 kon ze niet aarden in de koppel. Boer 2 nam haar over. Ook in de nieuwe koppel werd ze gepest. Tot ze op een dag voorgoed werd verstoten uit de kudde. Mem zonderde zich af, durfde de melkstal niet meer in. Dat was toen geen ramp omdat het de laatse paar maanden was van haar derde dracht. De laatste paar maanden van de dracht staat een koe droog.

Droge koe = een koe die tijdelijk, vanwege de dracht, geen melk meer geeft. Haar lichaam bereidt zich dan voor op de komst van haar nieuwe kalfje. Zodra dat geboren is, heeft ze weer volop melk.

Omdat Mem niet meer naar de melkstal ging, werd haar derde kalfje in de wei geboren. En tot overmaat van ramp viel dat in de sloot en verdronk voor haar ogen. Mem stond te treuren bij de sloot met een uier dat op knappen stond. Zich laten melken in de melkstal was geen optie meer. Met de hand dan ter plekke? De boer was te slecht ter been om het hele eind naar Mem heen en weer te sjouwen.

Mem moest weg voor de dood. Tenzij… en zo kreeg ik een telefoontje.
Wordt Vervolgd.

PS
Voor je nu oh en ah roept over bovenstaande, laten we niet vergeten dat we allemaal meedoen aan dit systeem. Kijk vandaag eens voor de grap wat je allemaal eet en drinkt waar een koe aan te pas kwam.

PPS
‘Ik word Vriend van Familie Bofkont omdat ik er blij van word dat koeien en varkens kunnen zijn wie ze zijn.’
(Dankjewel Jessica S.!)

Ook Vriend worden van gelukkige koeien?
https://familiebofkont.nl/vriend